“Games kun je alleen succesvol ontwikkelen als je goede partnerships hebt met mensen die veel weten op hun eigen gebied” aldus dr. Alma Schaafstal tijdens het symposium Games in de zorg: Hype of hoop? (hbo Windesheim).
Het klinkt een beetje als een overleden open deur maar het raakt datgene waar het de meeste projecten aan ontbreekt; open samenwerking tussen verschillende experts. Vaak is een zorgzaam serious gaming project gegrond in de beste bedoelingen en gestart door zorgexperts vanuit een behoefte OF door ICT experts vanuit een ‘leuk kunstje’. Uiteraard kan er pas iets moois ontstaan als deze twee (de behoefte en de toepassing) samenwerken. Maar met alleen het constateren van de behoefte en het beheersen van een technisch mirakel ben je er nog niet.
Benodigdheden voor een Serious Game (in de zorg):
>Een zorgexpert
>Een psychologisch of sociaalwetenschappelijk onderzoeker
>Een of meerdere ICTexperts met in ieder geval 1 Opper
>Een mediapsycholoog
>Een game expert
>Alle vormen van gebruikers
>Een vertaler
De zorgexpert start het hele proces/ kan inzicht bieden in de zorgbehoefte die aangesproken gaat worden. Deze expert is bekend met zowel de algemene problematiek en de dagelijkse realiteiten in de zorg. Absoluut waardevol, doch slechts een beginpunt. Behoefte onderzoek verdiept vaak de definitie van wat de behoefte leek te zijn; is de frictie aan de oppervlakte ook de oorzaak van de wrijving? Bij wie en wanneer is deze behoefte aanwezig? Wat is het resultaat van het vervullen van de behoefte? Pas als de reële behoefte degelijk in kaart is gebracht kun je effectief ontwikkelen (en meten!). Neem hierbij geen halve maatregelen maar neem een academicus met ERVARING in het doen van ONDERZOEK (en nee markt- of marketingonderzoek telt niet).
ICT ontwikkelingen hebben zo hun eigen problematiek. Platforms die niet met elkaar kunnen/willen communiceren. Technische beperkingen van hardware en software, verschillende programmeertalen, rekenmomenten die te lang duren voor een vloeiende interface en algemene ‘bugs’ of ‘glitches’ die uit het niets lijken te komen. Om deze achtbaan van ontwikkeling tot een goed einde te brengen heb je ICTers nodig die niet alleen hun eigen taal en ontwikkelomgeving goed begrijpen maar ook nog uit de handen en voeten kunnen met andere technische raakvlakken van wat er ontwikkeld wordt & hier zodanig vloeiend in zijn dat ze er creatief mee kunnen omgaan. Elk team heeft in ieder geval 1 zo’n Opper nodig.
Dan is er nog het Umfeld van zowel de behoefte en de toepassing. De fysieke, emotionele en psychologische onderdelen van de processen die doorlopen moeten worden door de (verschillende niveaus van) gebruikers. Mijn meest geliefde frustratie is dat deze onderdelen vaak niet of niet voldoende meegenomen worden in de ontwikkeling van welke mediatoepassing dan ook. Het risico bestaat dan dat je een prachtig passende sleutel hebt gemaakt voor een goed onderzocht slot maar niemand de deur open doet. Omdat de sleutel de andere kant op draait dan men gewend is. Omdat de draaibeweging te zwaar is. Omdat het slot op de verkeerde plek zit. Omdat men geen idee heeft wat er achter de deur zit of omdat het simpelweg niet interessant is zomaar sleutels in sloten om te draaien. Al deze situaties kun je voorkomen door een mediapsycholoog mee te laten kijken en te laten adviseren bij onderzoek en ontwikkeling.
Aangezien het hier gaat om het ontwikkelen van een spel heb je ook iemand nodig die verstand heeft van ‘game-mechanics’. Wanneer je de kracht van gaming wilt gebruiken moet je wel een spel creëren. Dat lijkt voor de hand te liggen maar gaat verbazend vaak mis. Het toevoegen van een puntensysteem maakt een taak nog geen spelletje. Een spel moet aan allerlei criteria voldoen en het liefst worden deze criteria met enige creativiteit gekoppeld aan jouw uitgediepte behoefte. Dit is lastig.
Gedegen onderzoek is vooral bij innovaties in de zorg belangrijk. Het raakt mensen in een kwetsbare positie en moet gedragen worden door de witte jassen die de scepter zwaaien. Wil je de gemiddelde witte jas overtuigen om zijn/haar autoriteit in te zetten voor jouw innovatie dan moet je met cijfers aankomen. Harde cijfers waaruit twee dingen blijken 1) Geen negatieve effecten 2) Duidelijk aanwijsbare positieve effecten. Met deze cijfers kun je dan meteen doorlopen naar de verschillende rekenkamers die jouw prachtige menselijke nummers doorrekenen naar klinkend economisch rendement. Aangezien wij zorg nog steeds bezien als iets wat niet individueel betaald dient te worden moet de financiering komen uit grote organisaties zoals verzekeraars, ministeries, Europese instellingen of zorgcentra’s. Deze organisaties kunnen weinig met goede bedoelingen en prachtige ideeën. Ze kunnen des te meer met wetenschappelijke onderbouwingen en resultaten uit onderzoek. Hier komen we dezelfde onderzoeker tegen als aan het begin van het recept.
Door alles heen heb je nog een expert nodig. Degene die de behoefte duidelijk kan maken, degene die alle vauten in het systeem voor je vind, degene wiens omgeving uitgesnuffeld wordt en degene die wordt onderzocht. De gebruiker. Let op: alle gebruikers. Alle mensen (en andere systemen) die gebruik moeten maken van de innovatie op de ontwikkelingstafel zijn in ELK stadium van de ontwikkeling van belang. Constante gebruikerstests is naar mijn inziens de enige manier om effectief te ontwikkelen.
Een vertaler is ook uitermate handig. Want hoewel de mensen die je nodig hebt prachtige vaten van kennis en kunde zijn op hun eigen gebied hebben ze vaak nog geen blokje kaas gegeten van alle andere betrokken gebieden. Om spraakverwarring en onnodige projectvertraging te voorkomen is het zeer aan te raden iemand toe te voegen die alle talen spreekt. In het beste geval geef je deze persoon de grote houten spatel en de leiding over het ontwikkeltraject.
Voeg alle benodigdheden samen en zorg voor degelijk kookmateriaal. De benodigdheden zijn niet noodzakelijk 1 op 1 personen. Een persoon kan een mix van benodigdheden al klaar hebben staan (ik ben er bijvoorbeeld drie; de onderzoeker, de mediapsycholoog en de vertaler). Deze voorgemixte personen kunt u gerust gebruiken; het komt de smaak enkel ten goede.
Priscilla,
Dan voor deze vlotte, fijne uitwerking. Heerlijk verfrissend om te lezen. En o zo waar voor degenen die in dit veld werken. Alle eindjes goed aan elkaar knopen tot een mooi web en niet tot een snel afgeraffeld haakwerkje. Kijk met plezier uit naar je volgende ervaring en vertelling.